Araç Değer Kaybı Tazminatı Hakkında Aradığınız Her Şey

Bir milyon liralık bir aracın kaza sonrası değerinin dokuz yüz bin liraya düşmesi, araç değer kaybı tazminatı konusunun önemini açıkça ortaya koyuyor. Bu durum, özellikle yan sanayi parçaların kullanılması durumunda daha da artabilmektedir.

Biz bu rehberde, tazminat alma hakkınızın yasal dayanaklarından başvuru sürecine, hesaplama yöntemlerinden değer kaybı davası açma sürecine kadar ihtiyacınız olan tüm bilgileri detaylı şekilde ele alacağız.

Araç Değer Kaybı Tazminatı Nedir?

Trafik kazası geçiren araçlar, en mükemmel şekilde onarılsa bile ikinci el piyasasında değer kaybına uğramaktadır. Araç değer kaybı tazminatı, işte bu kaybın maddi olarak telafi edilmesi için ödenen bedeldir. Yargıtay tanımına göre değer kaybı, "aracın olay tarihindeki değeriyle hasarı giderildikten sonraki değeri arasındaki fark" olarak kabul edilmektedir.

Kazaya karışan bir araç, onarım sonrası TRAMER kayıtlarında hasarlı olarak görünmeektedir. Bu durum, aracın ikinci el piyasasındaki değerini önemli ölçüde düşürmektedir. Bu nedenle, aracınız kusurlu bir taraf yüzünden kazaya uğradıysa, bu değer kaybının tazminini isteme hakkınız bulunmaktadır.

Araç değer kaybı durumunda şu noktalar önemlidir:

• Aracın değer kaybını ödeyecek taraf, kazada tamamen kusurlu ya da karşı tarafa göre daha kusurlu olan taraftır.
• Tazminat alma hakkınız için kazada %100 kusurlu olmamanız gerekmektedir
• Tamamen kusursuz sürücünün aracında meydana gelen değer kaybını, karşı tarafın zorunlu trafik sigortası karşılamaktadır.
• Kusur oranınız nispetinde tazminat talep edebilirsiniz. Eğer kısmen kusurluysanız, kusursuz olduğunuz oranda tazminat alabilirsiniz.

Tazminat Alma Hakkınızın Yasal Dayanakları

Araç Değer Kaybı Tazminatı talebinizin temelinde güçlü yasal dayanaklar bulunmaktadır. Türk hukuk sisteminde bu tazminat hakkı, öncelikle Türk Borçlar Kanunu'nun 49. maddesindeki "haksız fiillerden doğan borç ilişkileri" hükümlerine dayanmaktadır. Ayrıca bu madde açıkça "kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür" demektedir.

Bununla birlikte Karayolları Trafik Kanunu'nun 85. maddesi de motorlu araçların verdiği zararlardan işletenin ve bağlı olduğu teşebbüs sahibinin müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğunu belirtmektedir. Yani aracınızdaki değer kaybı için sadece kazaya karışan sürücü değil, aracın maliki ve işleteni de sorumlu tutulabilmektedir.

Zorunlu Trafik Sigortası Kapsamında Değer Kaybı

Türk Ticaret Kanunu'nun 1409. maddesi, trafik kazası esnasında oluşan değer kaybının kusurlu olan tarafa bağlı sigorta şirketi tarafından karşılanması gerektiğini açıkça belirtmektedir. Bu sebeple kazada kusurlu tarafın Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası (trafik sigortası), değer kaybını karşılamakla yükümlüdür.

Kusur Durumunun Tazminat Hakkına Etkisi

Tazminat alma hakkınız, kazadaki kusur durumunuza doğrudan bağlıdır. Eğer kazada %100 kusurlu iseniz, değer kaybı tazminatı talep edemezsiniz. Ancak kısmen kusurluysanız, karşı tarafın kusuru oranında tazminat talep etme hakkınız vardır. Tam kusursuz olduğunuz durumda ise, tazminatın tamamını alma hakkınız bulunmaktadır.

Değer kaybı davası açarken, bu kusur oranları resmi tutanaklara veya bilirkişi raporlarına dayanarak belirlenmektedir. Karayolları Trafik Kanunu'nun 86. maddesi de trafik kazaları sonucu ortaya çıkan maddi zararların tazminini düzenleyerek bu hakkınızı güvence altına almaktadır.

Ayrıca yasal hak düşürücü süre, zararın oluştuğu tarihten itibaren 2 yıl ve her durumda kaza gününden başlayarak en fazla 10 yıldır. Özellikle bu süreleri kaçırmamak, tazminat hakkınızı korumak için son derece önemlidir.

Araç Değer Kaybı Tazminatı Nasıl Alınır?

Öncelikle, kazanın belgelenmesi ve doğru evrakların toplanması bu sürecin en kritik adımıdır. Kazadan sonra en geç 2 yıl içinde başvuruda bulunulabilmektedir. Bu süre, yasal zamanaşımı süresi olmakta, aşılması durumunda tazminat hakkınız düşmektedir.

Başvuru Süreci

Değer kaybı tazminatı almak için öncelikle kazada kusurlu tarafın zorunlu trafik sigortasını düzenleyen sigorta şirketine yazılı başvuru yapmanız gerekmektedir. Başvurunuzu e-posta, taahhütlü posta veya noter kanalıyla gerçekleştirebilirsiniz.

Başvurunuzda şu belgeleri mutlaka bulundurmalısınız:

1. Değer kaybı talep beyanı
2. Maddi hasarlı trafik kazası tespit tutanağı (kaza zaptı)
3. Hasar fotoğrafları ve varsa kaza anı videoları
4. Araç ruhsatınızın fotokopisi
5. Eksperin hazırladığı hasar raporu
6. Onarım faturası
7. Banka hesap bilgileriniz (IBAN)

Sigorta şirketleri duruma göre ek belge (özellikle yüksek hasarlarda kimlik, imza sirküleri vb.) isteyebilmektedir. Başvuruya 15 gün içinde yazılı cevap vermek zorundadırlar. Aksi takdirde Sigorta Tahkim Komisyonu'na başvurulabilmekte veya dava açılabilmektedir. Değer kaybı tazminatı için aracın onarılmış olması şarttır. Bu sebeple profesyonel destek almak, sigorta şirketlerinin düşük tekliflerine karşı haklarınızı tam olarak almanızı sağlamaktadır.

Araç Değer Kaybının Hesaplanma Yöntemleri

Araç değer kaybı tazminatı hesaplanması, birçok faktöre bağlı olarak yapılan teknik bir değerlendirmedir. Hesaplama yöntemi, aracınızın kazadan önce ve sonraki piyasa değeri arasındaki farkı belirlemeyi amaçlamaktadır.

Öncelikle, değer kaybı hesaplamasında kullanılan temel formül şudur:

Baz Değer Kaybı = Aracın Rayiç Değeri x %1.9
Total Değer Kaybı = Baz Değer Kaybı x Hasar Boyut Katsayısı x Kullanılmışlık (Km) Katsayısı

Bu formülde kullanılan katsayılar, aracınızın kilometresi ve hasarın büyüklüğüne göre değişmektedir. Ayrıca hasar büyüklüğü de hesaplamayı etkileyen önemli bir faktördür. Hasarın boyutu A1'den (büyük hasar) A4'e (basit hasar) kadar sınıflandırılmakta ve her biri için farklı katsayılar uygulanmaktadır.

Bununla birlikte, değer kaybı hesaplamasında dikkate alınan kritik faktörler şunlardır:

• Aracın markası ve modeli
• Üretim yılı ve trafiğe çıkış tarihi
• Kilometresi
• İkinci el piyasa değeri
• Hasarın niteliği ve yeri
• Onarılan veya değiştirilen parçaların sayısı ve önemi

Araç değer kaybı hesaplamalarında dört ana başlık belirlemektedir: kaynaklı ana parçalarda değişim, kaynaklı ana parçalarda düzeltme, diğer parçalar ve boya uygulanan aksamlar. Ayrıca, 2021 yılında yapılan değişiklikle, 160 bin km sınırı kaldırılarak plastik tampon, cam, radyo, lastik, hava yastığı gibi parçalar da değer kaybı kapsamına alınmıştır.

Tazminat Talebiniz Reddedilirse İzlenecek Yollar Nelerdir?

Sigorta şirketinin değer kaybı tazminatını reddetmesi durumunda, öncelikle red gerekçesini dikkatle incelemelisiniz. Eğer ret kararı geçerli bir nedenle yapılmışsa, eksiklikleri gidererek yeniden başvuru yapabilirsiniz. Ancak ret kararı haksızsa, Sigorta Tahkim Komisyonu'na başvurabilir ya da Asliye Ticaret Mahkemesi'nde dava açabilirsiniz. Sigorta Tahkim Komisyonu genellikle altı ay içinde karar verirken, mahkeme süreci daha uzun sürebilmektedir.

Değer kaybı tazminatı için başvurularınızın reddedilmesi durumunda, Sigorta Tahkim Komisyonu veya mahkemeye başvuru yapabileceğiniz yasal yollar bulunmaktadır. Karayolları Trafik Kanunu'na göre, başvurudan itibaren 15 gün içinde yanıt alınmazsa ya da verilen yanıt tatmin edici değilse, hukuki yollara başvurulabilmektedir. Bununla birlikte, değer kaybı tazminatınızın zamanında ödenmemesi durumunda profesyonel bir avukattan destek almanız, hakkınızı tam olarak almanızı sağlamaktadır.

Araç Değer Kaybı Tazminatı Davasında Nasıl Başarılı Olunur?

Araç değer kaybı tazminatı davasını kazanmak için, kazadan sonra doğru işlemler yapmak büyük önem taşımaktadır. İlk adım, kaza tespit tutanağının detaylı şekilde hazırlanması ve hasarlı bölgelerin fotoğraflarının çekilmesidir. Ayrıca, kaza anına ait video kayıtları temin etmek davanızı güçlendirecektir. Başarılı bir dava süreci için uzman bir avukatla çalışmak, belgelerin eksiksiz hazırlanmasını sağlamaktadır. Bu sebeple, tazminat talebinizin doğru değerlendirilmesine yardımcı olmaktadır.

Sigorta şirketinin sunduğu teklifi değerlendirmek ve bilirkişi raporlarının objektif olmasını sağlamak da başarıyı artırır. Unutulmamalıdır ki, değer kaybı tazminatı davasında zamanaşımı süresi kazanın meydana geldiği tarihten itibaren iki yıldır, bu yüzden süreci zamanında başlatmak çok önemlidir.

Başarılı bir davada aşağıdaki belgelerin eksiksiz olması kritik öneme sahiptir:

• Detaylı ekspertiz raporu
• Onarım faturaları
• Araç değer kaybı hesaplama raporu
• Sigorta poliçesi örneği
• Hasar fotoğrafları

Sigorta şirketinin sunduğu teklifi değerlendirmek ve bilirkişi raporlarının objektif olmasını sağlamak da başarıyı artırmaktadır. Unutulmamalıdır ki, değer kaybı tazminatı davasında zamanaşımı süresi kazanın meydana geldiği tarihten itibaren iki yıldır. Bu sebeple süreci zamanında başlatmak çok önemlidir.

Tazminat Sürecinde Sık Yapılan Hatalar

Araç Değer Kaybı Tazminatı sürecinde yapılan basit hatalar, hak kaybına uğramanıza neden olabilmektedir. Tazminat sürecini yönetirken dikkat edilmesi gereken bazı kritik noktalar bulunmaktadır.

Zamanaşımı Sürelerine Dikkat Etmemek

Değer kaybı tazminatı için kanun tarafından belirlenen süreleri kaçırmak, en yaygın hatalardan biridir. Borçlar Kanunu ve Karayolları Trafik Kanunu'na göre, tazminat talepleri zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiğiniz tarihten itibaren 2 yıl içinde yapılmalıdır. Ayrıca, her durumda kaza tarihinden itibaren 10 yıllık bir üst limit bulunmaktadır. Bu süreler geçirildiğinde tazminat hakkınız zamanaşımına uğramakta ve davanız reddedilmektedir.

Eksik Belge ve Yetersiz Kanıtla Başvuru Yapmak

Değer kaybı davasında başarılı olmanın temel şartı, belgelerin eksiksiz hazırlanmasıdır. Sigorta şirketlerine yapılan başvurularda sıklıkla eksik evraklar nedeniyle talepler reddedilmektedir. Tazminat sürecinde mutlaka şu belgeleri eksiksiz sunmalısınız:

• Kaza tespit tutanağı
• Detaylı ekspertiz raporu
• Onarım faturaları
• Araç değer kaybı hesaplama raporu
• Hasar fotoğrafları
• Sigorta poliçesi örneği

Özellikle kaza tespit tutanağının detaylı hazırlanması, mahkemede güçlü bir pozisyon elde etmenizi sağlar.

Profesyonel Destek Almamak

Değer kaybı davası sürecinde uzman desteği almamak, tazminat miktarının düşük hesaplanmasına veya talebin tamamen reddedilmesine yol açabilmektedir. Sigorta şirketleri genellikle tazminat ödemelerini minimize etme eğilimindedir.

Bu sebeple profesyonel destek almak, doğru adımları atmanıza ve en yüksek tazminatı almanıza yardımcı olmaktadır. Bununla birlikte, avukatla çalışmadan önce ücretler ve süreç hakkında açık bir şekilde konuşmak, sonradan yaşanabilecek sürprizleri önlemektedir.

Scelerisque mattis magna ad scelerisque vestibulum laoreet dolor felis condimentum nec a dui mus id ad viverra metus at eget gravida eu tempor vel id a fames ullamcorper hendrerit fringilla. A ut aliquet dictumst a sociis a a nunc auctor enim mauris est a elementum mus ullamcorper parturient ultrices augue parturient cursus mi condimentum vehicula ullamcorper a a. Iaculis ullamcorper dui accumsan quam parturient elit odio bibendum in amet etiam in ac a dis at a phasellus a. Elit pretium litora blandit imperdiet nibh curae dolor ut natoque vestibulum parturient aliquam nisi diam a per in. Lacinia adipiscing est vivamus parturient aliquam a eu dictum erat dis ac mus diam ligula sociis dis sodales in nostra a ac adipiscing. A rhoncus vestibulum scelerisque malesuada mi et dignissim dictumst hac suspendisse etiam libero augue felis a laoreet nisi duis a metus adipiscing dictum consectetur pulvinar mauris curabitur sociis malesuada. A montes a risus scelerisque ullamcorper a dictum a dis cubilia morbi parturient a eu lacinia pulvinar condimentum. Per eleifend arcu per vestibulum a vitae a quam habitasse suspendisse parturient parturient cum congue a diam a consequat dictum laoreet facilisi ullamcorper a ullamcorper dignissim nullam. Est ullamcorper purus at parturient per justo aenean a euismod id a mi vestibulum vestibulum cras a sit adipiscing. Conubia tellus felis a posuere ullamcorper ac vestibulum.

Sık Sorulan Sorular