Hasar Farkı Tazminatı
Hasar Farkı Tazminatı Nedir?
Hasar farkı tazminatı, araçta oluşan hasarın orijinal parçalar yerine eş değer parçalarla onarılması durumunda ortaya çıkan farkı karşılayan önemli bir haktır. Bir aracın kaza öncesi değeri 50.000 TL iken, kaza sonrası 40.000 TL'ye düşmesi, araç sahiplerinin karşılaştığı ciddi maddi kayıplardan yalnızca biridir.
Hasar farkı tazminatı İstanbul ve diğer şehirlerde, 2022 yılı itibarıyla araç başına 50.000 TL'ye kadar ödenebilmektedir. Hasar farkı tazminatı hesaplama süreci, sigorta komisyonu tarafından 3 iş günü içerisinde sonuçlandırılmaktadır. Bu tazminat hakkı için zamanaşımı süresi kaza tarihinden itibaren 2 yıldır.
Tazminat Talebinde Bulunabilme Koşulları
Hasar Farkı Tazminatı talep edilebilmesi için bazı koşulların sağlanması gerekmektedir:
- Aracın onarımı, muadil, logosuz eşdeğer orijinal veya çıkma parçalarla yapılmış olmalıdır.
- Değiştirilmesi gereken bir parçanın onarılmış olmaması gerekir.
- Kazadan itibaren iki yıl geçmemiş olmalıdır.
- Yapılan onarım, hasar ekspertiz raporunda belirtilmiş olmalıdır.
Hasar farkı tazminatı ise kazaya neden olan sürücünün trafik sigortasından alınmaktadır. Bu sebeple, sigorta şirketi, karşı tarafın hasarını karşılamakla yükümlüdür. Ancak, başvuru süresi iki yıl olup, bu süre geçtikten sonra talepler reddedilmektedir.
Hasar farkı tazminatı davası, aracın onarımını yaptıran sigorta şirketine açılmaktadır. Çünkü onarım kararı sigorta şirketi tarafından verilmektedir. Başvuru, yazılı taleple sigorta şirketine iletilmektedir. Bununla birlikte, ödeme reddedilirse yasal yollara başvurulmalıdır. Hasar farkı hesaplaması, aracın gerçek değerinin korunması açısından kritik öneme sahiptir.
Hasar Farkı Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
Trafik kazası sonrasında Hasar Farkı Tazminatı hesaplanma, sigorta şirketleri ve araç sahipleri arasında sıklıkla anlaşmazlık konusu olmaktadır. Hesaplama yöntemlerinin doğru anlaşılması, hak kaybına uğramamak açısından büyük önem taşımaktadır. Hasar farkı tazminatı temel olarak iki farklı formülle hesaplanabilmektedir.
Birinci Yaklaşım
Sigorta şirketinin gerçek zarar ilkesi gereği ödemesi gereken bedel ile onarım için ödediği bedel arasındaki fark alınmaktadır. Formül şu şekilde gösterilebilmektedir:
- Hasar Farkı Bedeli = Sigorta Şirketinin gerçek zarar ilkesi ödemesi gereken tazminat miktarı – onarım için ödediği miktar
İkinci Yaklaşım
Aracın piyasa değeri ile hasar gören parçaların tamir masrafları arasındaki fark hesaplanmaktadır. Bu durumda formül:
- Hasar Farkı Tazminatı = Piyasa Değeri – Tamir Masrafları
Bununla birlikte, hesaplamada kullanılan "piyasa değeri" kavramı, aracın kaza geçirmeden önceki değerini ifade etmektedir. Bu değer, aracın modeli, kilometresi, kullanım durumu ve hasar geçmişi gibi çeşitli faktörlere bağlı olarak değişkenlik göstermektedir.
Piyasa değerinin belirlenmesinde üç temel yöntem kullanılmaktadır:
- Kıyaslama yöntemi: Aracın benzer model ve özelliklere sahip araçlarla karşılaştırılarak piyasa değerinin tespit edilmesi.
- Maliyet yöntemi: Aracın yeni olarak üretilmesi için gereken maliyetin dikkate alınarak değerin belirlenmesi.
- Gelir yöntemi: Aracın gelecekteki kullanım değerinden elde edilecek gelirin hesaplanarak piyasa değerinin belirlenmesi.
Tamir masrafları ise, hasar gören parçaların onarımı için gerekli olan harcamaları kapsamaktadır. Bu masraflar da aracın modeline, hasar gören parçaların sayısına ve hasarın boyutuna göre farklılık göstermektedir. Ancak, hesaplama sürecinde en önemli nokta, gerçek zarar kavramının doğru anlaşılmasıdır. Gerçek zarar, kazaya karışan aracın parçalarının orijinal parçalarıyla değiştirilmesi için gereken tutarı ifade etmektedir. Bu nedenle, tamir masraflarının belirlenmesinde şu yöntemler dikkate alınabilmektedir:
- Orijinal parça ve orijinal işçilik kullanılarak yapılacak tamir masrafları (aracın kaza öncesi durumuna tam olarak dönmesi)
- Yedek parça ve orijinal işçilik kullanılarak yapılacak tamir masrafları (aracın kaza öncesi durumuna yakın bir duruma getirilmesi)
- Yedek parça ve yan sanayi işçilik kullanılarak yapılacak tamir masrafları (daha düşük maliyetle onarım)
Karayolları Trafik Kanunu’na göre, hasar gören bir aracın tazminatı, orijinal parçalarla değişim yapılması halinde tam olarak sağlanabilmektedir. Yan sanayi parçalar kullanıldığında, oluşan zarar için dava yoluyla bakiye zarar talep edilebilmektedir Ayrıca yargıtay, aracın orijinal parçalarla onarılması gerektiğini vurgulamaktadır.
Sigorta şirketleri, tazminat ödemek yerine aracın anlaşmalı servislerde tamir edilmesini tercih edebilmektedir. Ancak kullanılan parçaların orijinal olmaması durumunda sorumluluk sigorta şirketine aittir. Hasar farkı tazminatının doğru hesaplanabilmesi için uzman desteği almak önemlidir.
Hasar Farkı Tazminatı Talebi Nasıl Yapılır?
Kazanın meydana gelmesinin ardından sigorta şirketine en kısa sürede bildirimde bulunulması gerekmektedir. Bu bildirimin zamanında yapılması, tazminat sürecinin sorunsuz ilerlemesi açısından büyük önem taşımaktadır. Bunun ardından, sigorta şirketinin görevlendireceği eksper tarafından aracın hasar durumu incelenmektedir. Ardından bir ekspertiz raporu hazırlanmaktadır.
Hasar Farkı Tazminatı talebinde bulunmak için izlenmesi gereken adımlar şu şekilde sıralanabilmektedir:
- Kaza tespit tutanağının düzenlenmesi sağlanmalıdır. Bu belge, polis veya jandarma tarafından hazırlanmaktadır. Kazanın oluş şeklini, tarafların kusur oranlarını ve kaza detaylarını içeren resmi bir belgedir.
- Aracın hasar durumu tespit edilmeli ve onarım maliyetleri belirlenmelidir. Yetkili servisler veya bağımsız ekspertizler tarafından hazırlanmaktadır. Onarım raporları, tamir için gerekli masrafları detaylı olarak belgelemektedir.
- Sigorta şirketinin teklif ettiği tazminat tutarına dikkat edilmelidir. Şirketler genellikle aracın gerçek tamir masraflarını tamamen karşılamayan bir tutar teklif edebilmektedir.
- Gerekli belgeler eksiksiz olarak hazırlanmalıdır. Bu belge listesinde kaza tespit tutanağı, onarım faturaları, servis raporları, ekspertiz raporu, aracın ruhsat fotokopisi, sigorta poliçesi ve sigorta şirketinin ödeme teklifini gösteren belge bulunmaktadır.
Hasar Farkı Tazminatı alınabilmesi için, aracın aynı bölgeden önceki bir hasarı olmamalıdır. Değiştirilen parçalar orijinal olmalı ve kaza tarihinden itibaren iki yıl içinde başvuru yapılmalıdır. Ayrıca sigorta şartlarına göre, hasarlı parça onarılamıyorsa orijinali ile değiştirilmelidir. Bu durumda meydana gelen kıymet artışı tazminattan düşülemez.
Hasar Farkı Tazminatı Talebinde Nelere Dikkat Edilmelidir?
Sigorta şirketlerinden Hasar Farkı Tazminatı talep ederken, doğru bilgi ve belgelerle başvuru yapmak sürecin hızlanmasını sağlamaktadır. Eksik veya hatalı başvurular reddedilebilmektedir. Tazminat hakkı, kaza tarihinden itibaren 2 yıl içinde kullanılmalıdır.
Başvuru yapılmadan önce bazı koşulların sağlanıp sağlanmadığı kontrol edilmelidir:
- Aracın daha önce aynı bölgeden hasar almamış olması
- Hasar gören parçaların orijinal olması
- Onarımın muadil, logosuz eşdeğer orijinal veya çıkma parçalarla yapılmış olması
- Değiştirilmesi gereken bir parçanın onarılmış olması
- Yapılan onarımın hasar ekspertiz raporunda belirtilmiş olması
Kazadan sonra araç satılmış olsa bile tazminat hakkı kaza tarihindeki ruhsat sahibine aittir.
Ekspertiz raporu, sigorta şirketinin yaptığı ödemeleri ve kesintileri içermektedir. Orijinal parçalar yerine yan sanayi parçalar kullanıldıysa, aradaki fark sigorta şirketinden talep edilebilmektedir. Sigorta mevzuatına göre, eşdeğer parça yoksa orijinali ile değiştirilmesi gerekmektedir. Bu durumda kıymet artışı tazminattan düşülemez.
Tazminat başvurusunda bulunurken aşağıdaki belgeler hazır tutulmalıdır:
- Kaza tespit tutanağı
- Araç fotoğrafları
- Araç ruhsatı
- Sigorta poliçesi
- Ekspertiz raporu (kesin rapor)
- Kazaya karışan araç tescil bilgileri
- Değer kaybı ekspertiz raporu ve faturası
Başvurunun reddedilmesi veya yanıtsız kalması durumunda Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurulabilmekte veya dava açılabilmektedir. Tahkim yolu genellikle daha hızlı sonuç vermektedir. Sürecin sağlıklı yürütülmesi ve hak kaybı yaşanmaması için uzman bir avukattan destek almak büyük önem taşımaktadır.
Hasar Farkı Tazminatı İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?
Hasar Farkı Tazminatı başvurularının olumlu sonuçlanması için belgelerin eksiksiz hazırlanması önemlidir. Sigorta şirketleri, eksiksiz ve doğru belgelerle yapılan başvuruları daha hızlı değerlendirmektedir.
Trafik kazası tespit tutanağı, başvurunun temel belgesidir. Kaza tarihi, yeri, plakalar, sürücü bilgileri ile kazanın nasıl gerçekleştiğini içermektedir. Trafik sigorta poliçesi, aracın sigortalandığını gösteren belgedir. Bu sebeple güncel olması gerekmektedir. Hasar gören parçaların faturaları veya servis raporları, tamir masraflarını göstermektedir. Parçaların orijinal veya muadil olup olmadığını belirlemektedir.
Bununla birlikte, Hasar Farkı Tazminatı başvurusu için gerekli olan belgeler şu şekilde sıralanabilmektedir:
- Trafik kazası tespit tutanağı (onaylı)
- Araç fotoğrafları (hasarı açıkça gösteren)
- Araç ruhsatı
- Trafik sigorta poliçesi
- Ekspertiz raporu (kesin rapor)
- Kazaya karışan araç tescil bilgileri
- Değer kaybı ekspertiz raporu ve faturası
Eğer trafik hasar dosyası açılmadıysa;
- Hasar eksper raporu
- Trafik kazası tespit tutanağı
- Alkol raporu
- Mağdurun ruhsat fotokopisi
- Hasar fotoğrafları
- T.C. kimlik numarası veya vergi levhası
- IBAN bilgileri gibi ek belgeler istenebilmektedir.
185.000 TL üzeri hasarlarda, gerçek kişiler için nüfus cüzdanı veya ehliyet fotokopisi, tüzel kişiler için ticaret sicil gazetesi, imza sirküleri, vergi levhası gibi ek belgeler talep edilmektedir.
Başvurunun olumlu sonuçlanması için belgelerin eksiksiz ve düzenli sunulması büyük önem taşımaktadır.
Hasar Farkı Tazminatı Davası Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Hasar Farkı Tazminatı, sigorta şirketlerinin talepleri reddetmesi veya düşük tazminat teklif etmesi durumunda yasal yollarla alınabilmektedir. Dava, aracı onarım yaptıran sigorta şirketine açılmaktadır.
Tazminat davalarında zamanaşımı süresi kaza tarihinden itibaren 2 yıldır. Bu süre içinde başvuru yapılmazsa talep hakkı kaybolmaktadır. Mahkemeler, Yargıtay’ın emsal kararlarını dikkate alarak, aracın gerçek zararının ancak orijinal parçalarla giderilebileceğini kabul etmektedir. Yan sanayi parçalar nedeniyle oluşan fiyat farkı da talep edilebilmektedir.
Sigorta şirketleri, araç sahiplerine "mutabakatla onarım" belgesi imzalatarak dava açılmasını engellemeye çalışmaktadır. Ancak bu belgeler yasal olarak sınırlı geçerliliğe sahiptir. Karayolları Trafik Kanunu’na göre, tazminat sorumluluğunu kaldıran veya daraltan anlaşmalar geçersizdir. Ayrıca, yetersiz veya fahiş uzlaşmalar iki yıl içinde iptal edilebilmektedir.
Hasar Farkı Tazminatı konusunda anlaşmazlık yaşanırsa, mahkemeye başvurulabilmektedir. Bununla birlikte, sigorta Tahkim Komisyonu’na da gidilebilmektedir. Tahkim süreci genellikle daha hızlı sonuçlanmaktadır. Dava sürecinde ispat yükü davacıya aittir. Ekspertiz raporları, servis faturaları gibi belgelerin eksiksiz sunulması gerekmektedir. Mahkeme, bilirkişi incelemesiyle karar vermektedir.
Yargıtay, onarımda orijinal parça kullanılmaması veya eşdeğer parçayla değişimin mümkün olmaması halinde, yeni parça takılmasının zorunlu olduğuna hükmetmiştir. Aracın tamiri sırasında orijinal parça kullanılmadığı ve bazı bölümlerin onarılmadığı sonradan tespit edilirse, gizli ayıp söz konusu olmaktadır. Bu sebeple, sigorta şirketi gerçek zararı karşılamak zorundadır.
Hasar Farkı Tazminatı Konusunda Uzman Yardımı Almak Neden Önemlidir?
Hasar Farkı Tazminatı sürecinde uzman desteği almak, hak sahiplerinin mağduriyetini önlemek açısından büyük önem taşımaktadır. Sigorta şirketleri genellikle tazminat taleplerini reddetme veya düşük ödeme yapma eğiliminde olduğundan, sürecin hukuki boyutu uzman avukatlar tarafından yönetilmelidir.
Alanında deneyimli bir avukatlar, güncel yasal düzenlemelere ve mahkeme içtihatlarına hâkimdirler. Bu sebeple, hak sahiplerine en doğru yönlendirmeyi yapmaktadır. Araç değer kaybının doğru şekilde analiz edilmesi ve talep edilen tazminat miktarının hatasız belirlenmesi, profesyonel destekle mümkün olmaktadır. Sigorta şirketleriyle bireysel mücadele zor olduğu için, uzman avukatlar, sigorta şirketleriyle iletişim kurmaktadırlar. Gerekli belgeleri hazırlayarak, mahkemede hak sahiplerini temsil ederek ve tazminatın tahsil sürecini takip ederek süreci en verimli şekilde yönetmektedirler.
Sık Sorulan Sorular
Hasar Farkı Tazminatı kusurlu aracın sigorta şirketinden talep edilmektedir. Onarım kararını veren sigorta şirketi olduğundan, tazminat davası da doğrudan bu şirkete açılmaktadır. Sigorta şirketine yapılan yazılı başvuruya 15 gün içinde cevap alınamaması veya eksik ödeme yapılması durumunda, yasal yollara başvurulması gerekmektedir.
Hasar farkı ödemeleri tramere işlenmez. Değer kaybı ücreti de benzer şekilde tramere hasar değer kaydı olarak kaydedilmemektedir. Bu durum, aracın ileride satılması durumunda piyasa değerini olumsuz etkileyecek bir kayıt oluşturmaması açısından araç sahipleri için avantaj sağlamaktadır.
Araç mahrumiyet bedeli, kazada tam (%100) kusurlu olmayan araç sahibi tarafından talep edilebilmektedir. Bu tazminat, kusurlu aracın sahibinden ve sürücüsünden istenmektedir. Kusurlu araç sahibi ve sürücüsü bu zarardan birlikte sorumludur. Önemle belirtilmelidir ki, araç mahrumiyet bedeli Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası (ZMMS) yani zorunlu trafik sigortası kapsamında değildir. Bu nedenle sigorta şirketleri, araç mahrumiyetinden doğan zararlardan sorumlu değildir.
Kazaya neden olan sürücü, karşı tarafın hasarını karşılamakla yükümlüdür. Zorunlu olarak her sürücü tarafından yaptırılması gereken trafik sigortası, kaza meydana geldiğinde karşı tarafın maruz kaldığı hasarı karşılamaktadır. Hasar ödemeleri, sigortalı kişinin sigorta şirketi tarafından gerçekleştirilmektedir. Hasar Farkı Tazminatı İstanbul ve diğer şehirlerde bu prensibe göre talep edilmektedir.
Trafik sigortası teminat limitleri 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren uygulanacak olan yönetmeliğe göre araç başına 300.000 TL, kaza başına 600.000 TL olarak belirlenmiştir. Sağlık giderlerinde ise kişi başına 2.700.000 TL ve kaza başına 13.500.000 TL teminat sağlanmaktadır. Trafik sigortası sözleşmesinin kapsamı ve teminat bedelleri sigorta şirketlerine ve araca göre değişebilmektedir. Her sigorta poliçesinde olduğu gibi, trafik sigortasında da teminat limitlerinin üzerindeki hasarlar karşılanmamaktadır. Ayrıca, limitleri aşan kısım için kusur oranı dikkate alınmaktadır.
Hasarın gerçekleşmesinden sonra sigortalının hasarı öğrendiği tarihten itibaren 5 iş günü içerisinde şirkete bildirimde bulunması gereklidir. Sigorta şirketi, belgelerin eksiksiz olması halinde en geç 15 iş günü içinde ödeme yapmalıdır. Bazı kaynaklara göre ise trafik sigortası hasar ödeme süresi 8 iş günüdür. Sigorta şirketleri, belgelerin tesliminde herhangi bir eksik olmaması durumunda tazminat ödemesini bu süre içinde gerçekleştirmektedir. Hasar Farkı Tazminatı hesaplama işleminin de bu süreçlerde gerçekleştirilmesi beklenmektedir.
