
Kusur Oranı İtirazı
Trafik Kazası Sonrası Kusur Oranı Nedir?
Trafik kazalarının ardından karşılaşılan en önemli meselelerden biri, kusur oranı tespitidir. Bu oran, kazaya karışan tarafların sorumluluk derecesini belirleyen kritik bir değer olarak tanımlanmaktadır. Öncelikle kusur oranı, kazaya karışan motorlu taşıt sahiplerinin bu olaydaki sorumluluğunu gösteren bir değerdir. Kazanın gerçekleşmesinde hata payı fazla olan kişinin sorumluluğu fazladır.
Trafik kazasında kusur oranları genel olarak %0, %25, %50, %75 ve %100 şeklinde belirlenmektedir. Bu oranların anlamları şöyledir:
- %0 kusur: Kazada hiçbir hatası olmayan sürücüye verilen orandır.
- %25 kusur: %75 haklı, %25 hatalı olmak anlamına gelmektedir.
- %50 kusur: İki tarafın da eşit derecede kusurlu olması durumudur.
- %75 kusur: %25 haklı, %75 hatalı olmak demektir.
- %100 kusur: Tamamen hatalı olmak anlamına gelmektedir.
Trafik Kazası Sonrası Kusur Oranı belirlenirken "asli kusur" ve "tali kusur" kavramları önem kazanmaktadır. Asli kusur, kazanın ana sebebi olarak belirlenen tarafı temsil etmektedir. Tali kusur, kaza sırasında gereken önlemi almamış olan ya da dikkatli davranmayan tarafı ifade etmektedir. Sigorta şirketleri genellikle asli kusuru %75, tali kusuru ise %25 olarak kabul ederek değerlendirme yapmaktadır.
Kusur Oranı Tespiti Nasıl Yapılır?
Kusur oranı tespiti için öncelikle kaza tespit tutanağının hazırlanması gerekmektedir. Taraflar kendi aralarında anlaşabilirse bu tutanağı kendileri doldurabilmektedir. Anlaşmazlık durumunda ise kazanın gerçekleştiği yere göre trafik polisi veya jandarma çağrılarak resmi tutanak tutulmaktadır. Ardından tutanak ve kaza yerinin fotoğrafları sigorta şirketine iletilmektedir.
Sigorta şirketleri, kazaya ait tutanakları en geç ertesi gün SBM'ye iletmektedir. Bununla birlikte, 3 iş günü içinde kusur oranlarını (%0, %50, %100) belirlemektedir. Tüm şirketler aynı oranı verirse dosya sonuçlanmaktadır. Farklı oranlar belirlenirse, dosya 3 iş günü içinde karar veren Kaza Kusur Değerlendirme Komisyonu’na gönderilmektedir.
Trafik kazası sonrası kusur oranı değerlendirmesinde şu faktörler dikkate alınmaktadır:
- Kazanın gerçekleştiği konum ve yol durumu
- Hava şartları
- Kaza anındaki araç ve sürücülerin durumu
Buna ek olarak, asli kusurlu olarak değerlendirilmek için şu ihlallerden en az birinin yapılmış olması gerekmektedir;
- Şerit ihlali
- Kırmızı ışıkta geçme
- Hatalı park
- Arkadan çarpma
- Hatalı sollama
- Hatalı manevra
- Park halindeki araca çarpma
- Geçiş hakkına uymama
- Alkollü araç kullanımı
Dosya sonuçlandıktan sonra sigortalılara, kusur oranları hakkında cep telefonu ya da e-posta yoluyla bilgilendirme yapılır. Sigortalılar, kusur oranlarını SBM'nin internet sitesindeki "Kaza Tespit Tutanağı Sorgulama ve İtiraz" adımından öğrenebilirler.
Tek taraflı trafik kazalarında (hak sahibi yolcu ise) sürücünün kusur tespiti yeterlidir. Ancak, çift taraflı veya zincirleme trafik kazalarında kazaya karışan tüm araçların kusuru tespit edilerek tazminat hesaplanmaktadır. Dolayısıyla trafik kazası kusur oranı itirazı sürecinde de kusur oranlarının doğru tespiti son derece önemlidir.
Sigortalılar, belirlenen kusur oranları konusunda mutabakata varmaları durumunda, sorumluluk oranlarının bildiriminden itibaren 5 iş günü içinde, değerlendirmeye etki edebilecek ilave bilgi ve belge sunmak kaydıyla, sigorta şirketlerinden kusur oranlarının tekrar değerlendirilmesini isteyebilirler.
Kusur Oranına İtiraz Nerelerden Yapılır?
Kusur oranına itiraz, sigorta şirketlerinin aynı olup olmamasına göre değişmektedir. Aynı şirket ise, itiraz SBM Tutanak Değerlendirme Komisyonu’na yapılmaktadır. Farklı şirketlerde ise yetkili merciler, Sigorta Tahkim Komisyonu veya Asliye Hukuk Mahkemeleridir.
İtiraz süresi, kusur oranı bildirildiği tarihten itibaren 5 iş günüdür. Sigorta şirketleri bu itirazı 3 iş günü içinde değerlendirmektedir. Tramer Komisyonu’na gitmemiş dosyalarda da 5 iş günü içinde itiraz edilmelidir. Süre geçirilirse, Tahkim Komisyonu veya mahkemeye başvurulmalıdır. İtirazda, güçlü kanıtlar sunmak büyük önem taşımaktadır.
Trafik Kazasında Kusur Oranı Nasıl Öğrenilir?
Kusur oranları, kaza tespit tutanağı ve sigorta şirketlerinin yapacağı değerlendirmeler sonucunda belirlenmektedir. Dijital platformların gelişmesiyle birlikte, sigortalılar bu bilgilere kolayca erişebilmektedir. Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi (SBM) internet sitesi, kusur oranı sorgulamanın en temel kaynağıdır.
Trafik Kazası Sonrası Kusur Oranı sorgulaması için izlenecek yollar şunlardır:
SBM İnternet Sitesi Üzerinden Sorgulama
Sigortalılar kusur oranlarını, http://www.sbm.org.tr adresindeki "Hizmetler" menüsü altında "Kaza Tespit Tutanağı Sorgulama ve İtiraz" adımından öğrenebilmektedirler.
E-Devlet Üzerinden Sorgulama
E-devlet şifreniz ve T.C. kimlik numaranızla giriş yaptıktan sonra kaza tespit tutanağına ulaşarak kusur oranı sorgulaması yapılabilmektedir. Bu sorgulama için aşağıdaki bilgilerden en az birinin girilmesi gerekmektedir:
- Plaka ve T.C. sürücü kimlik numarası
- Plaka ve vergi kimlik numarası
- Plaka ve sigortalı sürücünün T.C. kimlik numarası
SMS ile Sorgulama
Kusur durumu sorgulaması SMS ile de yapılabilmektedir. Bunun için "KKT" yazıp boşluk bırakarak araç plaka numaranızı yazmanız ve 5664'e kısa mesaj göndermeniz yeterlidir.
Ancak unutulmamalıdır ki, kusur oranı sorgulaması ancak değerlendirme süreci tamamlandıktan sonra yapılabilmektedir. Sigorta şirketleri, tutanakları SBM'ye ilettikten sonra 3 iş günü içinde kusur değerlendirmesini yapar. Tüm şirketler aynı oranı verirse dosya sonuçlanmaktadır. Aksi halde Kaza Kusur Değerlendirme Komisyonu 3 iş günü içinde nihai kararı vermektedir. Sonuç belirlendiğinde sigortalılara cep telefonu veya e-posta yoluyla bilgilendirme yapılmaktadır. Böylece sigortalılar, itiraz süresi olan 5 iş günü içinde gerekli adımları atabilmektedir.
Trafik Kazası Kusur Oranı İtiraz Süreci Nasıldır?
Sigortalılar, sigorta şirketlerinin kusur değerlendirmesine mutabakat sağlaması halinde, bildirimden itibaren 5 iş günü içinde itiraz edebilmektedir. İtiraz, ek bilgi ve belgelerle sigorta şirketine sunulmalıdır. Sigorta şirketi ise 3 iş günü içinde değerlendirme yapmalıdır. Buna ek olarak, süresi içinde yapılan itirazların ilgili olmayan mercilere yapılması durumunda 5 günlük itiraz süresi kesilmektedir. 5 günlük süre içinde itiraz hakkı kullanılmadığında veya itiraz sonucundan memnun kalınmadığında, uyuşmazlık Sigorta Tahkim Komisyonu'na veya özel hukuk yollarına taşınabilmektedir.
Kazaya karışan araçlarda sigorta şirketi aynı ise, SBM’nin "Kaza Tespit Tutanağı Sorgulama ve İtiraz" bölümünden itiraz edilebilmektedir. Sigorta şirketleri farklıysa, uyuşmazlık Sigorta Tahkim Komisyonu veya mahkemeye taşınabilmektedir.
Sigorta şirketlerinin anlaşamaması halinde, dosya otomatik olarak Kaza Kusur Değerlendirme Komisyonu’na gitmektedir. Dosya, 3 iş günü içinde sonuçlandırılmaktadır. Şirketler, süresiz olarak yalnızca maddi hata gerekçesiyle itiraz edebilmektedir. Kusur oranına itiraz, haksız değerlendirmeleri düzeltmek için kritik bir hak olup dikkatle yürütülmelidir.
Gerekli Belgeler Nelerdir?
Kusur oranı itirazı sürecinde başarılı sonuç elde etmek için aşağıdaki belgeler toplanmalıdır:
- Kaza Tutanağı: Kazanın nasıl meydana geldiğini gösteren, tarafların bilgilerini, tarih, saat ve yer detaylarını içeren resmi belge
- Kaza Yeri Fotoğrafları: Kazanın gerçekleştiği lokasyonu, araçlar arasındaki mesafeyi, hasar durumlarını ve çevresel faktörleri (trafik işaretleri, hava durumu) net bir şekilde gösteren görüntüler
- Polis/Jandarma Raporu: Yetkililerce hazırlanan resmi rapor
- Tanık Beyanları: Kazayı gören kişilerin ifadeleri
- Kamera Kayıtları: Kaza alanı yakınındaki güvenlik kameralarından elde edilen olay anına ait video kayıtları
- Hasar Tespit Raporu: Araçlardaki hasarların detaylı şekilde belirtildiği, sigorta şirketi veya yetkili servis tarafından hazırlanan rapor
- Sağlık Raporları: Yaralanma durumunda tedavi gören kişilere ait tıbbi belgeler
- Nüfus Kayıt Örneği: Kimlik bilgilerini içeren resmi belge
İtiraz için SBM'ye başvurulduğunda, söz konusu itirazın değerlendirilmesi için "İtiraz Başvuru Formu" da doldurulmalıdır. Ayrıca, delillerin toplanmasında hızlı hareket edilmesi son derece önemlidir. Çünkü kaza sonrası delil kaybolma ihtimali oldukça yüksektir. Özellikle İstanbul gibi yoğun trafiğin yaşandığı şehirlerde, kaza yerindeki izler kısa sürede kaybolabilmektedir.
Şirketler arası mutabakat ile sonuçlanan kusur oranlarına itiraz etmek isteyen sigortalılar, bu yeni ek belgeler ile birlikte 5 gün içerisinde sigorta şirketine başvurabilmektedirler. Dolayısıyla belgelerin zamanında ve eksiksiz hazırlanması, itiraz sürecinin sağlıklı ilerlemesi açısından büyük önem taşımaktadır.
İtiraz Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Zamanında harekete geçilmesi hayati önem taşımaktadır. İtiraz dilekçesinin, kaza raporunun taraflara tebliğ edildiği tarihten itibaren 5 iş günü içinde resmi olarak sunulması zorunludur. Bu süre içerisinde itiraz edilmediği takdirde, kusur oranları kesinlik kazanmakta ve hak kaybı yaşanabilmektedir.
İtiraz sürecinde doğru kanıtların bulunması kritik bir diğer unsurdur. İddialarınızı destekleyecek kaza yeri fotoğrafları, tanık ifadeleri veya kamera kayıtları gibi deliller, sürecin başarıya ulaşmasında büyük rol oynamaktadır. Ayrıca, konunun uzmanlarıyla çalışmak da büyük önem taşımaktadır. Trafik Kazası Sonrası Kusur Oranı değerlendirmesi teknik ve hukuki bilgi gerektiren karmaşık bir süreç olduğundan, alanında uzman bir avukatla çalışılması önerilmektedir.
Kusur oranı itirazı hazırlanırken, duygusal ifadelerden kaçınılmalı ve olaylar net, objektif bir şekilde ortaya konulmalıdır. Kanıtların mantıklı bir sıralama içinde sunulması, itirazın etkisini artıracaktır. Bu süreçte ilgili taraflar ve kurumlarla sürekli iletişim halinde olunması da son derece önemlidir.
Dikkat edilmesi gereken bir diğer husus, maddi hasarlı kazalarda kusur oranının 2 yıl, yaralanmalı kazalarda 8 yıl, ölümlü kazalarda ise 15 yıl sonra kesinlik kazanmasıdır. Bu nedenle itiraz süreci başlatılırken bu zaman sınırlamaları göz önünde bulundurulmalıdır.
Öte yandan trafiğin yoğun yaşandığı şehirlerde, özellikle İstanbul trafik kazası Kusur Oranı itirazı oldukça fazladır. Bu sebeple, bazı sistemsel aksaklıklar görülebilmektedir. Özellikle her iki aracın aynı sigorta şirketinde poliçesi varsa, kusur genellikle hasarı daha çok olan tarafa yüklenerek hakkaniyetten uzaklaşılabilmektedir. Böyle durumlarda daha dikkatli olunmalı ve gerekirse mahkeme yoluna başvurulmalıdır.
Bununla birlikte, polis veya jandarmanın kusur tespiti yapması doğru değildir. Onlar sadece kusurlu bulunan hareketin karayolları trafik kanunundaki maddesini yazmakla yükümlüdür. Gerçek kusur tespiti ancak bilirkişilerce yapılmaktadır.
Trafik Kazası Sonrası Kusur Oranı Konusunda Uzman Yardımı Almak Neden Önemlidir?
Bu durumlarda, hukuki süreçler oldukça karmaşıktır. Mağdurlar tarafından doğru yasal adımların atılabilmesi için mutlaka uzman bir avukattan yardım alınması tavsiye edilmektedir. Böylece hem maddi hem de manevi hakların eksiksiz bir şekilde korunması sağlanmaktadır.
Asli kusurun tespiti, tazminat miktarları ve dava sonuçları üzerinde belirleyici bir rol oynamaktadır. Dolayısıyla, bu süreçte alanında uzman bir avukat ile çalışılması, sürecin daha sağlıklı ve hızlı ilerlemesine katkıda bulunmaktadır. Özellikle sigorta şirketleriyle yaşanabilecek anlaşmazlıklarda, hukuki bilgi ve deneyim kritik önem taşımaktadır.
Uzmanlar, araçların kaza anındaki durumlarını, hasarın boyutlarını ve trafik şartlarını inceleyerek objektif bir değerlendirme yapmaktadırlar. Bu değerlendirmeler, kusur belirlenmesinde ve kusur oranı itirazı sürecinde mahkeme tarafından sıklıkla başvurulan deliller arasında yer almaktadır. Ayrıca, kusur tespiti sadece hatalı tarafı belirlemekle kalmamaktadır. Aynı zamanda tazminat hesaplamalarında da büyük rol oynamaktadır.
Bununla birlikte, hukuki danışmanlık, kanıtların nasıl kullanılacağı konusunda yol göstermektedir. Gerekli durumlarda bilirkişi raporları için taleplerin oluşturulmasına yardımcı olmaktadır. Alanında uzman bir avukattan alınacak destek, yasal sürelerin kaçırılmamasını ve gerekli belgelerin doğru şekilde hazırlanmasını sağlamaktadır.
Sık Sorulan Sorular
Kaza sonrasında sakin kalınması ve panik yapılmaması önemlidir. Kazaya karışan araçların fotoğrafları çekilmeli ve trafiği engellemeyecek bir yere alınmalıdır. Yaralanma veya ölüm varsa hemen 112 aranmalıdır. Maddi hasarlı kazalarda anlaşmazlık durumunda trafik polisi çağrılmalı, anlaşma varsa kaza tespit tutanağı doldurulmalıdır. Tutanak 5 iş günü içinde sigorta şirketine iletilmelidir. Sigorta şirketi tarafından Sigorta Bilgi Merkezi (SBM)'ne gönderilen evraklar sonucu kusur oranları belirlenmektedir.
İtirazınız sigorta şirketi tarafından reddedilirse, Sigorta Tahkim Komisyonu'na başvurabilirsiniz. Komisyonun kararına itiraz etmek için kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde sivil mahkemeye başvuru yapılabilmektedir. Mahkeme yoluna gidildiğinde ve karardan memnun kalınmadığında, yasal süresi içinde temyiz yoluna gidilebilmektedir. Her adımda hukuki destek alınması sürecin sağlıklı ilerlemesi için önerilmektedir.
Trafik kazası kusur oranına itiraz etmek için mutlaka avukat tutmak zorunlu değildir. Ancak hukuki sürecin karmaşıklığı göz önünde bulundurulduğunda, haklarınızın etkin şekilde savunulması için kusur oranı konusunda uzman bir avukattan destek almanız tavsiye edilmektedir. Avukatınız, itiraz sürecini doğru şekilde yönetebilecek tecrübe ve bilgiye sahip olacaktır.
Kazada %100 kusurlu bulunsanız bile itiraz hakkınız bulunmaktadır. İtirazın haklılığını kanıtlayacak deliller sunulduğu takdirde, kusur oranı yeniden değerlendirilebilmektedir. İtiraz sürecinde özellikle kazanın meydana geliş şeklini ve kusurun karşı tarafta olduğunu kanıtlayan belgeler önem taşımaktadır.
Kusur oranları, TRAMER (Trafik Sigortaları Merkezi) uzmanları tarafından belirlenmektedir. Kaza sonrası hazırlanan tutanaklar ve fotoğraflar, merkezde yapılan değerlendirmede kullanılmaktadır. Sigorta şirketleri ilk değerlendirmeyi yapmakta ve SBM'ye iletmektedir. Şirketler arasında görüş farklılığı olursa, dosya Kaza Kusur Değerlendirme Komisyonu'na gönderilmekte ve komisyon 3 iş günü içinde nihai kararı vermektedir.